EU ETS (Emissions Trading System) to jeden z mechanizmów pozwalających na kontrolowanie i dążenie do obniżania emisji gazów cieplarnianych na świecie. Poszczególne kraje ustalają limity emisji CO2 wynikające z przyjętych celów klimatycznych. Najwięksi emitenci gazów cieplarnianych, którzy nie dają rady utrzymać się w ustalonym limicie, muszą zakupić dodatkowe uprawnienia do emisji. Mogą to zrobić zwracając się albo do państwa, albo innego przedsiębiorstwa emitującego ilości mniej CO2 poniżej limitu. Środki pozyskane ze sprzedaży tych uprawnień pozwalają na zwiększenie poziomu inwestycji m.in. w technologie zmniejszające emisyjność. Komentarz ekspercki: Maciej Gwiaździński, Senior Procurment & Optimization Manager Cushman & Wakefield.

Europejskie ceny uprawnień do emisji CO₂, po licznych oscylacjach od kilku miesięcy notują niewielkie spadki. Wcześniej niepokoje związane z konkurencją na rynku gazu, wynikające ze strajków w Australii, doprowadziły do wzrostów cen uprawnień. Istnieje bowiem silna korelacja między cenami uprawnień a fluktuacjami cen gazu. W lutym 2023 roku, ceny uprawnień do emisji CO₂ osiągnęły rekordowy poziom 105,73 EUR/t. Natomiast już we wrześniu cena kontraktu terminowego Dec23 na uprawnienia do emisji CO₂ spadła o 4,8 proc. i wyniosła 81,67 EUR/t.Dalszy wzrost cen powinien być hamowany przez informacje o niższym poziomie emisyjności w Europie. Dane wskazują na spadek o 17% w sektorze energetycznym w porównaniu do roku 2022. Dodatkowo obserwujemy spadek zapotrzebowania przemysły na energię oraz rosnący udział źródeł odnawialnych w europejskim miksie energetycznym.Biorąc pod uwagę aktualne trendy w podaży i popycie oraz potencjalny spadek cen gazu, prawdopodobne jest utrzymanie się trendu spadkowego w cenach uprawnień do emisji. Niemniej jednak, w nadchodzących miesiącach warunki atmosferyczne mogą znacząco wpłynąć na ich notowania. Na razie ceny utrzymują się na poziomach zgodnych z przewidywaniami w widełkach 78-85 EUR/t. Natomiast w dłuższej perspektywie mówi się o potencjale wzrostu ten emisji nawet do poziomu 150 EUR/t.Z uwagi wzmożone globalne działania w zakresie dekarbonizacji oraz zwiększający się poziom inwestycji w technologie niskoemisyjne, możemy spodziewać się dalszej presji na ceny uprawnień do emisji CO₂. Jeśli europejskie kraje będą kontynuować swoje zobowiązania związane z Porozumieniem Paryskim i przyspieszą działania na rzecz zielonej transformacji, popyt na uprawnienia może wzrosnąć. A to, w połączeniu z ewolucją rynku gazu i potencjalnymi zmianami w polityce energetycznej krajów europejskich, może wpłynąć na większą zmienność cen uprawnień do emisji w 2024 roku.Dodajmy, że dziś zobowiązania z Porozumienia Paryskiego mają największy w skali świata wpływ na politykę klimatyczną w krajach europejskich, co może prowadzić do dalszych zmian w cenach i regulacjach dotyczących min. uprawnień do emisji CO₂ w nadchodzących latach.O jakiej skali handlu uprawnieniami mówimy w kontekście Polski? Jak podsumował na koniec 2022 roku portal wysokienapiecie.pl, wpływy do budżetu państwa w minionym roku wyniosły ponad 22 mld zł, ale ponadto polscy przedsiębiorcy byli zmuszeni kupić uprawnienia do emisji ok. 86 mln ton CO2 od zagranicznych podmiotów, na co wg szacunków wydali ponad 30 mld zł.