Deweloperzy wzywają do reformy biurokracji w budownictwie

Eksperci Atal, Develii, Alter Investment, Archicomu, Matexi Polska, Ronson Development, Waryński S.A. oraz Grupy Robyg jednogłośnie wskazują, że fundamentem skutecznego rynku mieszkaniowego powinna być uproszczona, cyfrowa i przewidywalna ścieżka regulacyjna. Zdaniem Mateusza Bromboszcza, wiceprezesa Atal, mimo licznych zapowiedzi, zmiany są wybiórcze i nieprzejrzyste.

„Grunty państwowe wciąż są niedostępne, a procedury środowiskowe to labirynt bez wyjścia” – podkreśla Bromboszcz.

Karol Dzięcioł z Develii zwraca uwagę na konieczność nowelizacji ustawy o planowaniu przestrzennym oraz skrócenia i uproszczenia procesów uzyskiwania pozwolenia na budowę.

„Zintegrowane plany inwestycyjne mają potencjał, ale wymagają odgórnej koordynacji i rzetelnych aktów wykonawczych” – komentuje Dzięcioł.

Damian Tomasik, prezes Alter Investment, ostrzega natomiast przed archaicznymi procedurami planistycznymi, które rujnują dynamikę inwestycji. Proponuje wprowadzenie zasady milczącej zgody w razie niedotrzymania terminów przez organy oraz cyfryzację całości procesu. Jego zdaniem brak „jednego okienka” i konieczność zdobywania dziesiątek opinii to jedno z największych obciążeń inwestorów.

„Przeniesienie procedury środowiskowej na fazę wniosku o pozwolenie na budowę to jedno z najważniejszych rozwiązań systemowych” – ocenia.

Jesika Mackiewicz z Matexi Polska wskazuje natomiast, że długotrwałe procedury DUŚ (Decyzji o Uwarunkowaniach Środowiskowych) w Warszawie trwają nawet rok, co skutecznie hamuje rynek.

„Wydanie tej decyzji na etapie WZ to paradoks: inwestor ma określić parametry zabudowy, mając je dopiero poznać” – tłumaczy.

Wśród innych bolączek wymieniano m.in. niestandardowe wymagania samorządów co do dokumentacji, brak jednolitej interpretacji przepisów oraz przedłużające się procedury środowiskowe, które potrafią trwać dłużej niż sama faza projektowa.

Joanna Chojecka z Robyga wskazała natomiast na potrzebę cyfryzacji systemu ksiąg wieczystych oraz redukcji czasu oczekiwania na wpis hipoteki, który dziś potrafi trwać nawet kilka miesięcy.

„Ubezpieczenie pomostowe w tym okresie to koszt, który ponoszą niepotrzebnie konsumenci. Elektroniczny system wpisów istotnie poprawiłby sytuację klientów i banków” – dodaje.

Magda Kwiatkowska-Świstak, radca prawny w Ronson Development, postuluje stworzenie funduszu infrastrukturalnego współfinansowanego przez inwestorów i gminy. Racjonalnym i sprawiedliwym rozwiązaniem byłoby również wprowadzenie jasnych reguł odbiorów infrastruktury technicznej, jak drogi czy kanalizacja.

„Obecnie deweloperzy są zmuszeni do milionowych nakładów bez gwarancji przejęcia przez gminy” – alarmuje.

Tomasz Czuchra, wiceprezes Waryński S.A., wskazuje również na konieczność urealnienia terminów decyzji WZ i PnB oraz budowy modelu partnerskiego między samorządami a inwestorami przy realizacji infrastruktury towarzyszącej.

Ostatecznie, głos całej branży jest jednoznaczny: obecny system to misternie utkany gorset, który dusi przedsiębiorczość, blokuje podaż mieszkań i generuje gigantyczne koszty. Przebudowa procedur – od decyzji środowiskowych, przez standardy interpretacyjne, po odrolnienie gruntów miejskich – to nie tylko postulat, ale warunek przetrwania rynku mieszkaniowego.

W świetle wypowiedzi tak wielu przedstawicieli sektora, wyraźnie rysuje się potrzeba odważnych i kompleksowych zmian. Deregulacja to nie zniesienie nadzoru – to wymóg czasu, który pozwoli uwolnić rynek, obniżyć koszty inwestycji, przyspieszyć realizacje i wreszcie zapewnić Polakom mieszkania, których od lat tak bardzo potrzebują.