Start

Na skróty

Główna
Najnowsze wydanie
Archiwum wydań
Eventy

Użytkownik

Logowanie
Rejestracja

Kontakt

Redakcja
Reklama
Newsroom
Zapraszamy na

Immersive Workplace 2025

Zamów bilet
Redakcyjne
Rynek i inwestycje

Lorem ipsum dolor sit amet consectetur elit

Rozwiązania

Lorem ipsum dolor sit amet consectetur elit

Komentarze

Lorem ipsum dolor sit amet consectetur elit

Obiekty

Lorem ipsum dolor sit amet consectetur elit

Blogi

Lorem ipsum dolor sit amet consectetur elit

Architektura i design

Lorem ipsum dolor sit amet consectetur elit

Wideo

Lorem ipsum dolor sit amet consectetur elit

Polecane Eventy

Lorem ipsum dolor sit amet consectetur elit

This is some text inside of a div block.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Suspendisse varius enim in eros elementum tristique. Duis cursus, mi quis viverra ornare, eros dolor interdum nulla, ut commodo diam libero vitae erat. Aenean faucibus nibh et justo cursus id rutrum lorem imperdiet. Nunc ut sem vitae risus tristique posuere.

This is some text inside of a div block.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Suspendisse varius enim in eros elementum tristique. Duis cursus, mi quis viverra ornare, eros dolor interdum nulla, ut commodo diam libero vitae erat. Aenean faucibus nibh et justo cursus id rutrum lorem imperdiet. Nunc ut sem vitae risus tristique posuere.

Featured from Blog

Article Title

Lorem ipsum dolor sit amet consectetur elit

Czytaj wszystkie
Działy

Najważniejsze

Najnowsze wydanie
Wszystkie wydania

Okiem redakcji

Kwestia
Felieton
Wywiad numeru
Zdaniem ekspertów
Branża
Komentarze

Rynek i inwestycje

Inwestycje
Case study
Obiekty

Zarządzanie

Asset management
Property management
Facility management
Administracja
Logistyka

Człowiek

Workplace
HR
AV
Dobrostan

Usługi i technologie

Energia
Czystość
Technika i technologie
Bezpieczeństwo
Proptech
Usługi
Rozwiązania

Ekologia

ESG
Ekologia

Deska kreślarska

Design
Architektura

Stałe dzialy

Dodatek
Poradnik
Strategie
Zestawienia
Analizy
Best practice
Prawo i finanse
Obiekty
Corporate real estate
Commercial real estate
Centra handlowe
Biura
Magazyny
Hotele
Mieszkania
Tereny inwestycyjne
Powierzchnie biurowe
Wykonawstwo
Data center
Obiekty produkcyjne
Fabryki
Hale
Zapraszamy na

Immersive Workplace 2025

Zamów bilet
Eventy

Polecane

Navigator 2025
Immersive Workplace 2025
Kongres 2025
Szkolenie
Archiwum

Nasze

Konferenecje
Szkolenia
Archiwum

Branża

Kalendarz
Zapraszamy na

Immersive Workplace 2025

Zamów bilet
Zestawienia

RFI BOOK

Fit out 2025
Energia 2025
Facility Management
Landlord and tenant services providers
Technologie Corporate Real Estate

Archiwum

2024
2023
2022
Zapraszamy na

Immersive Workplace 2025

Zamów bilet
Zaloguj sięRejestracjaWyloguj sięMoj profil

View Cart ( 0 item items )

0
Najnowsze wydanie
Zamknij

Twój koszyk

Razem: 0.00 zł
Razem z VAT: 0,00 zł
Przejdź do kasy
Poprzedni artykułMenuNastępny artykuł

Spis treści

Text Link
Text Link
Łamiąc bariery wyobraźni
Łamiąc bariery wyobraźni
test 1
test 1
Eco Cleaning
Eco Cleaning
Inteligentny cleaning
Inteligentny cleaning
Modernizacja instalacji – klucz do oszczędności
Modernizacja instalacji – klucz do oszczędności
Właściwy wybór
Właściwy wybór
Technologia wspierająca WWO
Technologia wspierająca WWO
Od Serendipity do proksemiki
Od Serendipity do proksemiki
Uratujmy obiekt przed pożarem
Uratujmy obiekt przed pożarem
Synergia energooszczędności
Synergia energooszczędności
Inwestycyjny Poznań
Inwestycyjny Poznań
Świadectwa charakterystyki energetycznej — czy jest się czego bać?
Świadectwa charakterystyki energetycznej — czy jest się czego bać?
Złapać oddech
Złapać oddech
Dachy zielone — rewolucja w urbanistyce
Dachy zielone — rewolucja w urbanistyce
Asset management z ryzykiem za pan brat
Asset management z ryzykiem za pan brat
Infrastruktura Krytyczna (IK) – projektowanie, identyfikacja, utrzymanie i ochrona
Infrastruktura Krytyczna (IK) – projektowanie, identyfikacja, utrzymanie i ochrona
Inwestycyjny potencjał turystycznego Wrocławia
Inwestycyjny potencjał turystycznego Wrocławia
Poznaj 5 kluczowych kompetencji miękkich w branży FM
Poznaj 5 kluczowych kompetencji miękkich w branży FM
Mobilna komunikacja
Mobilna komunikacja
Algorytmy sterujące wykorzystywane jako sposób na zintegrowane zarządzanie energią
Algorytmy sterujące wykorzystywane jako sposób na zintegrowane zarządzanie energią
Projektowanie toalet – krok po kroku
Projektowanie toalet – krok po kroku
Uodpornieni, nie ogłuszeni
Uodpornieni, nie ogłuszeni
Klasyczne koło Sinnera i ewolucja środków czystości
Klasyczne koło Sinnera i ewolucja środków czystości
Kompatybilność i efektywność
Kompatybilność i efektywność
Środki czystości idą w ślad neutralności
Środki czystości idą w ślad neutralności
Elektromobilność obowiązkowa
Elektromobilność obowiązkowa
Realizacje Engie Zielona Energia:
Realizacje Engie Zielona Energia:
Zoom na funkcjonalności
Zoom na funkcjonalności
Wymagający zamawiający
Wymagający zamawiający
Dekarbonizacja — czas na działania
Dekarbonizacja — czas na działania
Opowieść o właścicielu i fit outcie
Opowieść o właścicielu i fit outcie
Eksploatacja wymagająca opieki
Eksploatacja wymagająca opieki
Elektromobilne regulacje
Elektromobilne regulacje
Imported item 38
Imported item 38
Certyfikacyjne case study
Certyfikacyjne case study
Najlepsze miasto do życia… a do inwestycji?
Najlepsze miasto do życia… a do inwestycji?
Poznaj 11 topowych inwestycji w Poznaniu
Poznaj 11 topowych inwestycji w Poznaniu
Pogodzenie oczekiwań
Pogodzenie oczekiwań
Coworkingowa Fuzja
Coworkingowa Fuzja
Łączenie różnych generacji
Łączenie różnych generacji
Bezpieczne przejście
Bezpieczne przejście
By sprawiedliwości stało się zadość
By sprawiedliwości stało się zadość
Razem czy osobno?
Razem czy osobno?
Realizacja optymistycznego planu
Realizacja optymistycznego planu
Projektowanie zrównoważone i ekologiczne (cz. I)
Projektowanie zrównoważone i ekologiczne (cz. I)
Zalpha a srebrne tsunami
Zalpha a srebrne tsunami
Minimalizując ryzyko
Minimalizując ryzyko
Gotowi na dialog
Gotowi na dialog
Redefinicja środowiska pracy
Redefinicja środowiska pracy
Inwestycje w centrum Polski
Inwestycje w centrum Polski
Windą do nieba
Windą do nieba
FM pomaga zdobyć BREEAM
FM pomaga zdobyć BREEAM
By uniknąć luk i incydentów
By uniknąć luk i incydentów
Prawnicy jako pracownicy
Prawnicy jako pracownicy
Z myślą o wszystkich ludziach
Z myślą o wszystkich ludziach
Nawigacja po świecie administracji
Nawigacja po świecie administracji
Zatrzymać Wielkie Wymieranie
Zatrzymać Wielkie Wymieranie
Czy zielone się opłaca?
Czy zielone się opłaca?
Czy umiesz pytać o czystość?
Czy umiesz pytać o czystość?
Prawo sztuki
Prawo sztuki
Wszystko da się zrobić
Wszystko da się zrobić
Przełomowa zmiana dla inwestorów
Przełomowa zmiana dla inwestorów
Ekologiczna fabryka znanych chipsów
Ekologiczna fabryka znanych chipsów
Kliknij, zarezerwuj i… parkuj!
Kliknij, zarezerwuj i… parkuj!
FM zorganizowany książkowo?
FM zorganizowany książkowo?
Opinia partnera Kongresu „Obiektów”
Opinia partnera Kongresu „Obiektów”
Subiektywnie o Kongresie
Subiektywnie o Kongresie
Biznes w obliczu zagrożenia
Biznes w obliczu zagrożenia
Technologie informatyczne w służbie facility management
Technologie informatyczne w służbie facility management
Polska a technologiczna rewolucja
Polska a technologiczna rewolucja
Nowa era cleaningu
Nowa era cleaningu
Niezbędna symbioza
Niezbędna symbioza
W poszukiwaniu bezpiecznego domu
W poszukiwaniu bezpiecznego domu
Włącz uważność
Włącz uważność
Załatać luki w prosty sposób
Załatać luki w prosty sposób
Sprawdź energię
Sprawdź energię
Motywacja i mobilizacja
Motywacja i mobilizacja
Ewolucja miejsca pracy
Ewolucja miejsca pracy
Czy to już „social space”?
Czy to już „social space”?
Odpowiedzi na wyzwania 2024
Odpowiedzi na wyzwania 2024
Sens referencji w FM
Sens referencji w FM
Więcej niż administracja
Więcej niż administracja
Inwestycja w doświadczenia
Inwestycja w doświadczenia
Certyfikacja, bezpieczeństwo i ekologia
Certyfikacja, bezpieczeństwo i ekologia
Wizja lokalna — poradnik dla zamawiających
Wizja lokalna — poradnik dla zamawiających
ESG w natarciu
ESG w natarciu
Potrzeby w świetle jupiterów
Potrzeby w świetle jupiterów
Zielone pagórki Diuny
Zielone pagórki Diuny
Rynek magazynowy w pigułce
Rynek magazynowy w pigułce
Nie samą optymalizacją rynek żyje
Nie samą optymalizacją rynek żyje
Godna prezentacja w nowej generacji obiektów
Godna prezentacja w nowej generacji obiektów
Surowa forma, ekspresyjność wyrazu
Surowa forma, ekspresyjność wyrazu
Zrozumieć misję Facility Management
Zrozumieć misję Facility Management
Zaufać zdrowym emocjom
Zaufać zdrowym emocjom
Strategia ESG w inwestowaniu
Strategia ESG w inwestowaniu
Capex i Opex od podszewki
Capex i Opex od podszewki
Planując budżet na ESG
Planując budżet na ESG
Ocenić jakość
Ocenić jakość
Paragrafy o BMS
Paragrafy o BMS
Inwestowanie z nową perspektywą
Inwestowanie z nową perspektywą
Magazyn
2025
2024
05
08
Usługi i technologie
<< ARTYKUŁ TOWARZYSZĄCY

Ciepło, cieplej, coraz cieplej

Co wiesz o fizyce chłodzenia?

18/5/2025
30.08.2024
Piotr Karbowy
Dyrektor Techniczny w APSYS POLSKA
Pokaż bio

Dyrektor Działu Technicznego w APSYS POLSKA od 16 lat, zarządzający i modernizujący obiekty handlowe na terenie całej Polski. Ma 25-letnie doświadczenie w eksploatacji i inwestycjach oraz budowie centrów handlowych, biurowych, bankowych i hipermarketów spożywczych zdobywane w APSYS Polska, wcześniej projektowanie i wykonawstwo instalacji dla obiektów handlowych i bankowych w ABB Instal oraz w Banku Zachodnim. Absolwent Politechniki Wrocławskiej, na którą indeks zdobył jako jedną z głównych nagród w turnieju Młodych Mistrzów Techniki. Propagator i promotor nowych technologii, wspiera energooszczędne, ekologiczne rozwiązania. Autor wielu artykułów branżowych, panelista i ekspert biorący udział w konferencjach branżowych. Inicjator i mentor Forum Dyrektorów Technicznych przy Polskiej Radzie Centrów Handlowych.

Rozmawiał/-a
Sylwia Łysak
Stanowisko
Spis treści

Ze względu na zmiany klimatyczne chłodzenie budynków wydaje się naturalną drogą do zachowania komfortu przebywania w budynkach. Jednak intensywne chłodzenie może również przyczyniać się do zużywania zasobów naturalnych. W jaki sposób należy kompleksowo podejść do tematu chłodzenia obiektów? Jakie rozwiązania warto zastosować i co powinniśmy o nich wiedzieć?

REKLAMA

Czym jest fizyka chłodzenia?

W czasach, gdy powstaje ten tekst, chłód jest szczególnie ważny. Schładzanie, klimatyzowanie – wszystko to, co może nam poprawić komfort funkcjonowania przy temperaturach na zewnątrz w okolicach 35 st. C. W czasie narastających obaw w związku z globalnym ociepleniem prowadzimy dyskusje na temat chłodzenia. Po co to robimy? Co wspólnego ze wspomnianym chłodzeniem ma fizyka i jej zasady? Temat chłodzenia funkcjonuje nie tylko w codziennym życiu, lecz także w technice oraz w inżynierii, zwłaszcza obiektów, któremu przypisuje się wielowątkowe znaczenie. W wielu miejscach w naszych obiektach, w praktycznie każdej instalacji, mamy do czynienia z chłodzeniem, czyli procesem usuwania ciepła z obiektu, pomieszczenia lub substancji w celu obniżenia jego temperatury. Zagłębiając się w definicje fizyki chłodzenia, będziemy mówili o dziale fizyki zajmującym się procesami obniżania temperatury obiektów, materiałów lub substancji, w którym chłodzenie jest procesem, gdzie energia cieplna jest usuwana z obiektu, materiału lub substancji w celu obniżenie jego temperatury. Z jednej strony świadomie i celowo obniżamy temperaturę, poświęcając na to duże nakłady finansowe, z drugiej – może mniej świadomie – doprowadzamy do stopniowego wzrostu średnich temperatur na Ziemi poprzez: procesy spalania paliw kopalnych, transport, stosowanie nawozów sztucznych i hodowlę bydła. Również sukcesywne wycinanie lasów (zwłaszcza tropikalnych) zmniejsza zdolność Ziemi do pochłaniania dwutlenku węgla. Uwolnione spod kontroli emisje gazów dwutlenku węgla, metanu, podtlenku azotu, oraz innych gazów przemysłowych (HFCs, PFCs, SF₆) prowadzące do globalnego ocieplenia przekładają się na poszukiwanie coraz doskonalszych źródeł chłodzenia w różnych dziedzinach.

Proces chłodzenia

Proces chłodzenia Sam proces chłodzenia odnoszony do budynku występuje w instalacjach elektrycznych i energetycznych – mechaniczne chłodzenie transformatorów, a raczej pomieszczeń, w których się znajdują, zapewnienie odpowiedniego chłodzenia tras kablowych, kondensatorów do kompensacji mocy biernej osiągających podczas pracy wysokie temperatury, chłodzenie układów zasilania do opraw oświetlenia, układach chłodzenia pomp czy silników, pomieszczeń serwerowni stanowiących serca budynków. W przypadku instalacji sanitarnych wodę będziemy podgrzewać, rzadziej schładzać, co odwróci się systemach wentylacji i procesach obróbki powietrza w celu jego schłodzenia (za wyjątkiem innych stref klimatycznych i systemów schładzania wody w basenach kurortów wypoczynkowych, gdzie temperatury otoczenia w okresie letnim oscylują wokół wartości 40st. C). Odnośnie obniżania temperatury, użyłem już jednej z trzech skali do prezentacji wartości temperatury, skali Celsjusza, w której dwa charakterystyczne stany wynoszą 0°C (jako punkt zamarzania wody) i 100°C (jako punkt jej wrzenia przy normalnym ciśnieniu atmosferycznym). Inna ze skal, skala Fahrenheita (°F), głównie stosowana w Stanach Zjednoczonych, gdzie 32°F stanowi punkt zamarzania wody, a 212°F – punkt jej wrzenia. Trzecia, nazywana skalą absolutną – skala Kelvina (K) – używana jest głównie w naukach ścisłych, zaczynająca się od zera absolutnego (-273,15°C), gdzie ustaje ruch cząsteczek i punktu zamarzania wody wynosi 273,15 K, a punkt jej wrzenia – 373,15 K. Tu, na szczęście, nie trzeba przeliczać jednostek, gdyż 1°C=1°F=1K. Niezależnie od skali, w jakiej będziemy podawać temperaturę, to pod tą nazwą zdefiniujemy miarę energii cieplnej, określającej, w jakim stopniu obiekt jest ciepły lub zimny w porównaniu z innymi obiektami. W wielu wzorach znajdziemy również określenie różnicy temperatur (ΔT), czyli wartości stopni dowolnej skali, o którą jedna temperatura różni się od drugiej.

Naturalne i wymuszone procesy

Na chłodzenie budynków i przestrzeni składają się naturalne i wymuszone procesy. Te pierwsze będą opierać się o rozwiązania architektoniczne polegające na odpowiedniej izolacji termicznej budynków. Zaliczymy do nich skuteczne ocieplenie budynków, które zapobiega przedostawaniu się ciepła do wnętrza latem i utrzymywaniu go na zewnątrz oraz wykorzystanie materiałów budowlanych (np. beton, cegła) o dużej pojemności cieplnej, które absorbują ciepło w dzień i powoli je uwalniają nocą, wysokiej jakości okna o niskim współczynniku przenikania ciepła ograniczające ilość ciepła dostającego się do wnętrza budynku, naturalnie wentylowane fasady, które oddzielają warstwę zewnętrzną elewacji od ściany budynku, co pozwala na cyrkulację powietrza i chłodzenie, farby i powłoki refleksyjne do malowania dachów i elewacji jasnymi, refleksyjnymi powłokami, które odbijają promienie słoneczne, zamiast je pochłaniać (i pewnie jeszcze kilka innych). Kolejne z metod chłodzenia budynków i przestrzeni w budynkach, pomieszczeń obejmują wykorzystanie technologii chłodzenia – tych ogólnie i powszechnie stosowanych, począwszy od najprostszego z nich, czyli chłodzenia nocnego, polegającego na otwieraniu okien, drzwi i otworów w dachach, aby schłodzić budynek, a następnie zamknięcie ich rano, aby zatrzymać chłodne powietrze – to naturalne można wesprzeć wentylacją wymuszoną za pomocą wymuszonego obiegu powietrza przez systemy wentylacji ustawione na 100% wymianę powietrza wewnątrz budynku na to chłodniejsze (nocne temperatury). Tak przygotowany i schłodzony budynek, a raczej jego wnętrze, pozwoli na późniejsze załączenie systemów klimatyzacji w dzień i rozpoczęcie pracy od niższej temp. wewnętrznej, co ułatwi proces schładzania w pierwszych godzinach pracy klimatyzacji. Kolejna z metod to zastosowanie różnego rodzaju urządzeń klimatyzacyjnych, czyli urządzeń, które mechanicznie chłodzą powietrze poprzez obieg czynnika chłodniczego. Często nazywane jako HVAC systemy klimatyzacji mogą pracować nie tylko jako pojedyncze urządzenia, ale również jako elementy składowe wewnętrznej wentylacji wraz z obróbką termiczną powietrza. Systemy chłodzenia za pomocą urządzeń klimatyzacji coraz częściej będą wspomagane chłodzeniem adiabatycznym — wykorzystującym wodę do schładzania powietrza poprzez odparowanie, co jest energooszczędnym rozwiązaniem lub chłodzeniem geotermalnym — wykorzystującym temperaturę gruntu do chłodzenia budynków za pomocą systemów pomp ciepła.

BMS — niezawodny

Abyśmy mogli efektywnie dobrać pracę urządzeń mających na celu utrzymanie odpowiedniej temperatury w budynku czy poszczególnych jego pomieszczeniach w zależności od tego, jakie źródła generujące to ciepło się w nich znajdują (również człowiek, liczba osób w danej chwili), potrzebny będzie niezawodny i sprawny system zarządzania budynkiem (BMS). Automatyczne systemy sterujące klimatyzacją, wentylacją i oświetleniem, ilością CO2, wilgotnością wspierają człowieka w nowoczesnych budynkach w zakresie optymalizacji zużycia energii, również tej na potrzeby chłodzenia.

Może split wystarczy

Dla mniejszych pomieszczeń czy budynków być może wystarczą instalacje typu split, czyli jednostka wewnętrzna (parownik) oraz zewnętrzna (skraplacz) odpowiednio dobrana moc do kubatury pomieszczenia bez wymiany w nim powietrza. Można też zastosować nieco większe systemy multisplit, umożliwiające podłączenie kilku jednostek wewnętrznych do jednej jednostki zewnętrznej, co jest efektywne przy chłodzeniu kilku pomieszczeń. Do większych budynków, jak biurowce, galerie handlowe czy hotele zastosujemy nieco bardziej rozbudowane systemy. Może to być klimatyzacja centralna realizowana przez urządzenia HVAC (tu nie tylko chłodzenie, ale również wymiana powietrza w proc. ustalonym przez BMS lub nastawę ręczną). Klimatyzacja kanałowa, w której już nie schładzamy poszczególnych pomieszczeń indywidualnie, ale chłodne powietrze jest rozprowadzane przez kanały wentylacyjne do różnych pomieszczeń. Pozwala to na równomierne chłodzenie całego budynku, a źródłem chłodu rozprowadzanego przez kanały są tu agregaty chłodnicze. Agregaty chłodnicze działają na zasadzie cyklu termodynamicznego, który obejmuje sprężanie, skraplanie, rozprężanie i parowanie czynnika chłodniczego i rozróżnimy tu kilka rodzajów tych urządzeń. Agregaty chłodnicze powietrzne (skraplacze powietrzne) – ciepło jest odprowadzane z układu za pomocą powietrza przepływającego przez skraplacz. Są one powszechnie stosowane w systemach, gdzie chłodzenie odbywa się na zewnątrz budynków, np. w instalacjach klimatyzacyjnych, lodówkach przemysłowych czy magazynach; Agregaty chłodnicze wodne (skraplacze wodne) – ciepło jest odprowadzane za pomocą wody. Są bardziej efektywne niż agregaty powietrzne, ale wymagają dostępu do wody i odpowiednich systemów odprowadzania ciepła. Stosowane są głównie w dużych obiektach przemysłowych i handlowych; Agregaty chłodnicze ze skraplaczem wyparnym – łączące cechy agregatów powietrznych i wodnych, wykorzystujące wodę do wspomagania procesu skraplania. Mają wysoką wydajność i są często stosowane w dużych systemach chłodniczych; Agregaty monoblokowe – czyli zintegrowane urządzenia, w których wszystkie komponenty (sprężarka, skraplacz, parownik, zawór rozprężny) znajdują się w jednej obudowie. Stosowane głównie w mniejszych systemach, jak chłodnie, kontenery chłodnicze czy witryny chłodnicze; Agregaty split – już wcześniej opisane. Wykorzystanie agregatów chłodniczych nie kończy się na chłodzeniu powietrza w systemach wentylacji-klimatyzacji. Są one również szeroko wykorzystywane do chłodzenia spożywczego, medycznego czy farmaceutycznego. Część leków wymaga przechowywania w odpowiednio niskich temperaturach, część (jak chociażby krew, szczepionki, próbki laboratoryjne czy inne materiały biologiczne) są mrożone w bardzo niskich temperaturach, pomiędzy -20 a -80st.C, a w szczególnych przypadkach nawet w okolicach -150st.C. Chłodzenie dotyczy nie tylko samych leków, lecz także procesów leczenia, rehabilitacji sportowej, leczenia schorzeń reumatycznych oraz regeneracji po urazach. Od tej najprostszej metody przykładania lodu do ciała poprzez chłodzenie miejscowe aplikatorami ciekłego azotu po krioterapię ogólnoustrojową polegającą na umieszczeniu pacjenta na 2-3 minuty w kapsule o temperaturze pomiędzy -110 a -160st.C, jednak nie o medycynie będziemy tu snuć rozważania, choć należy podkreślić, że w procesach schładzania odgrywa ważną rolę.

Konieczność niskiej temperatury

Powracając do obiektów, to ww. chłodzenie lokalach farmaceutycznych (apteki czy kliniki) będzie stosowane, a znaczną część rozdziału zajmuje chłodzenie spożywcze. Chłodzenie to również proces utrzymania w odpowiednio niskich temperaturach produktów spożywczych, a więc chłodnictwo spożywcze bardzo szeroko reprezentujące ten dział fizyki. Nie tylko te w sklepach spożywczych, w których przechowywanie świeżych produktów (mięso, ryby czy produkty mleczne) będzie wymagało dla zachowania ich przydatności do spożycia odpowiednich temperatur, niskich temperatur. Chłodzenie w przemyśle spożywczym odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu jakości, świeżości i bezpieczeństwa żywności. Właściwe zarządzanie temperaturą na każdym etapie produkcji, przechowywania i transportu pozwala na ograniczenie strat oraz chroni przed rozwojem patogenów. Przemysł spożywczy wykorzystuje różnorodne technologie i urządzenia chłodnicze w zależności od rodzaju produktów oraz wymogów sanitarnych. Chłodzenie produktów obejmuje nie tylko meble, w których eksponowane są produkty chłodzone i mrożone do sprzedaży, lecz także większe magazyny, chłodnie i mroźnie, nie wyłączając transportu zapewniającego odpowiednie chłodzenie. W większości przypadków chłodzeniu poddawane są również procesy rozbioru czy produkcji produktów spożywczych. Niewłaściwa temperatura na jednym z procesów może być powodem utraty przydatności do spożycia lub skrócenia okresu tej przydatności.

Odzysk chłodu i ciepła

Wielokrotnie w obiektach, gdzie mamy do czynienia i z chłodzeniem i z ogrzewaniem, trafimy na instalacje odzysku chłodu czy ciepła. – to procesy, w których energia cieplna lub chłodnicza jest odzyskiwana i ponownie wykorzystywana, co zwiększa efektywność energetyczną systemów i obniża koszty operacyjne. Oba wspomniane rozwiązania są szeroko stosowane w różnych sektorach – od przemysłu, przez budownictwo, po systemy klimatyzacyjne i chłodnicze. Najczęściej spotykane odzyski ciepła/chłodu występują w postaci wymienników ciepła, stosowanych m.in. w systemach wentylacji, gdzie odzyskują ciepło/chłód z powietrza wywiewanego i przekazują je do powietrza nawiewanego. Takie systemy są szeroko stosowane zarówno w budynkach mieszkalnych, jak i komercyjnych. Inne z nich to rekuperatory pozwalające na zmniejszenie zużycia energii poprzez odzysk ciepła/chłodu z powietrza usuwanego z budynku i przekazanie go powietrzu wprowadzonemu do budynku. Bardziej skomplikowane, jednak coraz częściej stosowane systemy bez strat, to kogeneracja i trigeneracja. W systemach kogeneracyjnych, oprócz produkcji energii elektrycznej, odzyskuje się ciepło odpadowe, które może być wykorzystane do ogrzewania budynków lub w procesach przemysłowych. Trigeneracja dodatkowo pozwala na wykorzystanie tego ciepła do chłodzenia, co jest realizowane za pomocą absorpcyjnych układów chłodniczych. stanowią kluczowe technologie w kontekście zrównoważonego rozwoju ESG oraz efektywności energetycznej, które odgrywają coraz większą rolę w różnych sektorach gospodarki.

Rozsądne gospodarowanie zasobami

Jak widzimy na powyższych przykładach, bez chłodzenia czy też mrożenia niezwykle trudno będzie nam żyć i funkcjonować w większości obszarów życia. Na szczęście konieczność lub ryzyko obniżenia – nawet w niewielkim stopniu – poziomu cywilizacji na skutek wdrożenia XIX-wiecznych metod, takich jak: przechowywanie żywności w ziemiankach, uciekanie przed wysokimi temperaturami do zacienionych miejsc czy też zastosowanie historycznych metod transportu lodu z zamarzniętych jezior i rzek Skandynawii do odległych miejsc (takich jak: Indie, Brazylia Karaiby) w specjalnie izolowanych komorach statków, już dawno za nami. Pozostaje rozsądne i ekonomiczne zarządzanie procesami fizycznymi – zarówno chłodu, jak i ogrzewania z naciskiem ogromnym na odzysk i wykorzystanie naturalnych czynników i metod ich wytwarzania, ponieważ prognozy ekologów dotyczące globalnego ocieplenia są alarmujące i podkreślają konieczność natychmiastowych działań w celu ograniczenia dalszego wzrostu temperatury na Ziemi. Według badań naukowych, jeśli obecne tempo emisji gazów cieplarnianych utrzyma się, skutki mogą być katastrofalne zarówno dla środowiska, jak i dla ludzkiego życia. Do tych najważniejszych prognoz zaliczają wzrost globalnej temperatury do końca XXI wieku od 2°C do nawet 4,5°C, topnienie lodowców i wzrost poziomu morza, który do 2100 roku może wynieść nawet 1 metr. Skutkiem tego będą zatopienia terenów nadmorskich, co zmusi miliony ludzi do migracji. Nastąpi zwiększenie częstotliwości i intensywności ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak fale upałów, powodzie, susze, huragany i pożary. Zmiany w ekosystemach zagrażają wielu gatunkom roślin i zwierząt. Ocieplenie oceanów, zakwaszenie oraz niszczenie raf koralowych (w tym Wielkiej Rafy Koralowej) mają katastrofalny wpływ na morską bioróżnorodność. Rybołówstwo, które jest źródłem białka dla miliardów ludzi, może znacznie ucierpieć. Zmiany klimatyczne wpłyną na zmniejszenie plonów, co może prowadzić do niedoborów żywności i wzrostu jej cen. Susze, nieprzewidywalne opady oraz zwiększona częstotliwość ekstremalnych zjawisk pogodowych sprawią, że rolnictwo będzie trudniejsze do przewidzenia i zarządzania. A na koniec tych wszystkich prognoz jako wynikowa kryzys migracyjny ludzi zmuszonych do migracji z powodu skutków globalnego ocieplenia, podnoszenia się poziomu mórz, suszy bądź braków wody pitnej oraz problemów zdrowotnych w wyniku zwiększenia częstotliwości chorób tropikalnych (malaria czy denga), które będą rozprzestrzeniać się na nowe obszary. Zwiększone zanieczyszczenie powietrza, a także fale upałów stanowić będą zagrożenie dla zdrowia, zwłaszcza w przypadku dzieci oraz osób starszych. Dlatego rozsądnie zarządzajmy systemami chłodzenia, przede wszystkim tymi wykorzystującymi w procesach fizycznych gazy, których emisja negatywnie oddziałuje na środowisko. Uwzględniajmy także rozsądną gospodarkę przemysłową, leśną i rolniczą, aby nie doprowadzić do globalnego deficytu chłodu. Chłodząc, miejmy świadomość, że proces wiąże się z oddawaniem ciepła – często niechcianego i ponownie wykorzystanego – poza chłodzoną powierzchnią.

Komentarz

Image Gallery

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit.

REKLAMA
O autorze
Piotr Karbowy
Dyrektor Techniczny w APSYS POLSKA
Udostępnij ten artykuł:
This is some text inside of a div block.
This is some text inside of a div block.

Więcej z tego wydania

Okiem redakcji

Kluczem do sukcesu jest inwestowanie w człowieka

Dominik Leszczyński
CEO w DL Invest Group
ESG

Czy budynki nadają się do recyklingu?

Gabriela Milczarek
Ekspertka Akademii ESG
Deska kreślarska

Wbrew konwencjom

Martyna Dobras
Architekt, APA Wojciechowski Architekci
Michalina Dutkowska
Architekt, APA Wojciechowski Architekci
View all

Najnowsze wydanie!

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Suspendisse varius enim in eros elementum tristique.

Czytaj najnowsze wydanie
Column One
Link OneLink TwoLink ThreeLink FourLink Five
Column Two
Link SixLink SevenLink EightLink NineLink Ten
Column Three
Link ElevenLink TwelveLink ThirteenLink FourteenLink Fifteen
Subscribe
Join our newsletter to stay up to date on features and releases.
By subscribing you agree to with our Privacy Policy and provide consent to receive updates from our company.
Thank you! Your submission has been received!
Oops! Something went wrong while submitting the form.
© 2025 Obiekty. All rights reserved.
Polityka PrywatnościOgólny regulamin wydarzeńWarunki świadczenia usług