Aromat sukcesu

Aromaterapia (czyli wykorzystanie aromatycznych substancji roślinnych w celach terapeutycznych) ma długą historię, sięgającą tysięcy lat. Była stosowana w różnych formach w wielu kulturach, od starożytnego Egiptu i Grecji, przez Indie i Chiny, po średniowieczną Europę i Persję, aż po współczesność, gdzie jest integralną częścią medycyny naturalnej.

Działa natychmiast – odpowiednio dobrana mieszanka olejków esencjonalnych może zmienić nasz nastrój w kilka sekund, poprawić koncentrację, a nawet zmniejszyć liczbę patogenów w powietrzu, wpływając na zachorowalność. Dlatego Krajobraz aromatyczny powinien stać się ważny także dla menedżerów i administratorów przestrzeni pracy. 

We współczesnych biurach zwykle kwestie z nim związane całkowicie się pomija, choć badania, które przytoczę, udowadniają, że aromat w miejscu pracy znacząco wpływa na motywację, produktywność i zdrowie pracowników. Jakie zapachy mogą ich drażnić, dekoncentrować, a jakie pobudzać do działania? W jaki sposób należy zadbać o odpowiedni aromat w miejscu pracy? W niniejszym artykule postaram się odpowiedzieć na te pytania możliwie wyczerpująco.

W jaki sposób zapach wpływa na człowieka? 

Ludzki węch jest bezpośrednio połączony z układem limbicznym odpowiadającym m.in. za odczuwanie emocji i zdolności kognitywne. Nietrudno dojść więc do wniosku, że aromat panujący we wnętrzu może mieć zarówno negatywny, jak i pozytywny wpływ na jego użytkowników i ich możliwości w zakresie pracy. Fakt, że odpowiednie zapachy w biurze mogą poprawiać pracownikom nastrój i zwiększać ich poziom motywacji do działania, przynosząc produktywność, potwierdzają liczni naukowcy i badania.

Wnioski z badań

• Rachel S. Herz, adiunkt psychologii na Uniwersytecie Browna, twierdzi, że ludzie, którzy pracują w obecności przyjemnie pachnącego powietrza, wyznaczają sobie wyższe cele i są bardziej skłonni do stosowania skutecznych strategii pracy; 
• Badanie przeprowadzone przez „The International Journal of Environmental Research and Public Health” wykazało, że zapachy mają zdolność wpływania na efektywność pracy;
• Badanie opublikowane w „Journal of Retailing”, udowodniło, że zapachy mogą wpływać na czas spędzany w danym miejscu oraz na gotowość do podejmowania działań.

Jak zadbać o zapach w biurze? Podstawowe zasady

Czystość 

Czystość w biurze to podstawowy, ale kluczowy warunek pozwalający zadbać o odpowiedni aromat we wnętrzu. Warto dopilnować, by personel czy firma świadcząca usługi sprzątania biur zajmowała się nim na tyle regularnie, by w celu usunięcia nagromadzonych z czasem zanieczyszczeń, nie musiała stosować dużej ilości środków chemicznych i detergentów, które mogą drażnić czy wywoływać reakcje alergiczne, a nawet choroby (np. skórne). Upraszczając, biuro nie powinno przypominać zapachem szpitala - nawet świeżo po wysprzątaniu.

Świeże powietrze

Poza czystością, należy również zadbać o utrzymanie świeżego powietrza we wnętrzu. W tym kontekście polecam starą, dobrą metodę, jaką jest wietrzenie w oknach – krótkie, ale intensywne. Uwaga jednak na smog! Starajmy się wietrzyć biuro wtedy, gdy wskaźniki czystości powietrza atmosferycznego zostają oznaczone kolorem zielonym.

Oczyszczacze powietrza

W miejscach, w których możliwości wietrzenia są ograniczone, można zastosować oczyszczacze powietrza. Na rynku dostępne są różne urządzenia tego typu – niektóre posiadają też opcję jonizacji, nawilżania czy wbudowane dyfuzory do rozprowadzania aromatów. Inwestycja w taki sprzęt, szczególnie w biurze pozbawionym wielu okien czy posiadającym dużo pomieszczeń wewnętrznych, może być bardzo dobrą decyzją. 

Jakie zapachy do biura wybrać i gdzie je stosować?

Gdy mamy już czyste, pełne świeżego powietrza biuro, możemy zastanowić się nad wypełnieniem go odpowiednimi aromatami funkcyjnymi. W przestrzeniach pracy warto stosować takie, które znane są ze zdolności wspierania koncentracji.

Aromaty cytrusowe górą!

Zapach pomarańczy, cytryny i grejpfruta jest znany z właściwości pobudzających i poprawiających skupienie. Osoby pracujące w pomieszczeniach z aromatem cytrusowym są bardziej skoncentrowane na wykonywanych zadaniach i dynamiczne. Potwierdziła to zresztą japońska firma Takasago, która udowodniła w swoim badaniu, że rozproszenie zapachu cytryny w biurze jest w stanie zwiększyć produktywność pracowników o aż 54 procent! Zapachy cytrusowe są doskonałym wyborem do biura. Podkreślam jednak, że chodzi o aromaty naturalne, a nie syntetyczne - imitacje zapachów cytrusowych, które często spotyka się np. w detergentach do pielęgnacji mebli, nie wykazują wyżej wspomnianych właściwości. 

Zapach mięty pieprzowej, rozmarynu i olejku z kadzidłowca

Mięta pieprzowa jest kolejnym zapachem, który ma zdolność wspierania koncentracji. Jej intensywny, odświeżający aromat, zwiększa czujność i zdolność do skupienia się na wykonywanych zadaniach. Następnym zapachem, który może zwiększyć produktywność pracowników jest aromat rozmarynu - Worktech Academy i Management 3.0 wspominają, że poprawia zdolności do zapamiętywania informacji. Do aromatów sprzyjających koncentracji należy także zapach olejku z kadzidłowca.

Zapachy odprężające i relaksujące

Poza wyżej wymienionymi, w przestrzeniach biurowych warto również stosować zapachy sprzyjające relaksowi – te akurat polecam bardziej do pomieszczeń jemu służących, np. popularnych w nowoczesnych biurowcach chill room’ów. Ich właściwości rozluźniające i redukujące stres mogą być wykorzystane także w przestrzeniach przeznaczonych na zebrania, konferencje czy rozmowy rekrutacyjne. Do aromatów o właściwościach odprężających będą należały m.in. lawenda czy rumianek. 

Uwagi do zaleceń

Oczywiście, choć wymienione przeze mnie aromaty mają niekwestionowane zalety i niemal cudowne właściwości, to warto pamiętać, że niektórzy pracownicy czy odwiedzający biuro mogą być uczuleni na rośliny, które je emitują. Nie należy więc stosować ich bezwzględnie wszędzie. Zaleca się kontakt z pracownikami w celu uzyskania wiedzy, jakie aromaty im osobiście odpowiadają, a nawet – podobnie jak robią to hotele SPA – zapewnić im możliwość ich personalizacji (co powinno udać się np. w mniejszych pomieszczeniach biurowych). 

Zapachy drażniące i zniechęcające do pracy  

Skoro wymieniłem już zapachy o pozytywnym wpływie na motywację, koncentrację i efektywność pracowników, wspomnę również o takich, które jej nie sprzyjają. 

Tutaj, niestety, nie mam dobrych wieści dla menedżerów przestrzeni biurowych z otwartymi strefami gastronomicznymi – zapachy jedzenia, które z nich dobiegają, mogą skutecznie zniechęcać pracowników do dalszej pracy (przede wszystkim tych, którzy zapomnieli o śniadaniu). Ponadto, aromaty rozpuszczane w tłuszczach zwykle dominują nad pozostałymi obecnymi we wnętrzu – w domach naszych babć w okresie świąt pachniało głównie jedzeniem, a nie dopiero co wymytą starym Pronto podłogą. Warto zatem zadbać o to, by strefy gastronomiczne były dobrze odizolowane od tych typowo biurowych i częściej wietrzone. Tutaj pomóc może efektywna wentylacja mechaniczna.

Poza aromatami związanymi z jedzeniem, do drażniących i niesprzyjających efektywności pracowników należą także niektóre z zapachów kwiatowych. Jaśmin i róża, choć są lubiane przez dużą liczbę kobiet, są zbyt intensywne, by stosować je w przestrzeniach biurowych. Za duże ich nagromadzenie może nawet wywoływać bóle głowy! Do powszechnie lubianych zapachów należy też aromat wanilii, który często kojarzony jest z ciepłem i przytulnością. Aromat waniliowy jest jednak dla niektórych osób zbyt intensywny i przytłaczający, by stosować go w przestrzeni biurowej. Tych zapachów nie polecam. 

Jak rozprowadzać zapachy w biurze?

Istnieje wiele sposobów na rozprowadzanie pożądanych aromatów w przestrzeni biurowej. Poniżej wspominam jedne z najbardziej skutecznych. 

Rośliny 

Naturalnymi źródłami korzystnych dla pracowników biur zapachów mogą być rośliny. W doniczkach można hodować przecież zarówno wspomniane już cytrusy, jak i miętę pieprzową czy lawendę. Opieka nad nimi może stanowić dodatkowo element integracji pracowników. 

Dyfuzory Zapachowe

Dyfuzory zapachowe to jedno najprostszych i najbardziej skutecznych sposobów rozprowadzania zapachów po biurze. Takie dyfuzory mają zwykle niewielkie rozmiary, dzięki czemu można je dowolnie przenosić i przestawiać z miejsca na miejsce, w zależności od potrzeb. 

Świece

W przestrzeniach biurowych można także stosować świece aromaterapeutyczne. Należy jednak pamiętać o ryzyku ich potrącenia i zalania woskiem np. sprzętu biurowego czy mebli. Pragnę podkreślić, że wybierając świece do aromaterapii nie warto oszczędzać – na rynku jest niestety bardzo dużo świeczek wypełnionych sztucznymi zapachami, które nie mają żadnych właściwości, o jakich wcześniej wspomniałem. 

Stosowanie olejków eterycznych 

Kolejnym efektywnym sposobem wprowadzania pożądanych zapachów do biura jest stosowanie olejków eterycznych. Bardzo ważne jest jednak, by stosować olejki naturalne, nie zaś określone jako zapachowe – te drugie, podobnie jak niskiej jakości świece, emitują zapachy syntetyczne, które właściwości nie wykazują.

Olejki eteryczne mogą być używane zarówno we wspomnianych już dyfuzorach czy oczyszczaczach i nawilżaczach powietrza, jak i w sprayach, które ułatwiają równomierne rozprowadzanie ich w pomieszczeniach. 

Podsumowanie

Jak udowadniają liczne badania, zapachy w biurze mogą znacząco wpływać na koncentrację i efektywność pracowników. Menedżerowie przestrzeni pracy powinni więc zadbać o ich odpowiedni dobór i rozprowadzanie w zarządzanych biurach, np. stosując w nich rośliny, które emitują aromaty wspierające koncentrację; dyfuzory zapachowe do olejków eterycznych czy świece aromaterapeutyczne. Powinni również pamiętać o regularnym utrzymywaniu czystości i wietrzeniu pomieszczeń, które stanowią absolutną podstawę w zachowaniu odpowiednich aromatów w biurze. Takie działania powinny zwrócić się w postaci lepiej funkcjonujących, a tym samym bardziej zmotywowanych i efektywniej działających pracowników, od których przecież zależy sukces całej firmy.

‍

‍