
Toalety są często pomijanym aspektem w opracowaniach dotyczących projektowania przestrzeni obiektów publicznych. Tymczasem wiąże się z tym wiele wyzwań, nie tylko związanych z dostosowaniem ich do osób LGBT+, lecz także obowiązujących przepisów i walorów estetycznych. Autor: Ewa Więcek, architekt wnętrz i właścicielka rakowskiej pracowni Make It Yours.
Ile toalet zaprojektować?
Przepisy obligują inwestorów do zapewnienia jednej misy ustępowej i jednego pisuaru w toalecie publicznej na każdych 30 mężczyzn oraz jednej misy na każde 20 kobiet.
Co z toaletami koedukacyjnymi?
Obecnie, zgodnie z przepisami, toalety koedukacyjne mogą być zaprojektowane dla obiektów, w których liczba użytkujących je osób wynosi mniej niż 10. Najprawdopodobniej przepisy w tej kwestii ulegną zmianie ze względu na szacunek dla osób LGBT+. Wiele firm już teraz, urządzając swoje biura, wprowadza do swoich przestrzeni toalety koedukacyjne. Dostrzegam w tym trendzie niewątpliwe zalety. Wydaje mi się, że zastosowanie toalet koedukacyjnych w przestrzeniach publicznych skłania do większej wrażliwości i troski o inne osoby oraz do zauważania i akceptowania różnic związanych z płcią oraz różnorodnością w ogóle. Dzięki temu może także wzrosnąć świadomość troski o higienę. Osoby użytkujące toalety koedukacyjne mogą być bardziej zmotywowane, by dbać o wspólną przestrzeń. Z kolei wzrost świadomości sprzyja otwartości i komfortowemu użytkowaniu takich toalet w miejscach publicznych.

W którym miejscu umieścić toaletę?
Umiejscowienie to kolejna szczególnie ważna kwestia w przypadku dużych budynków. Wejście do toalety w budynkach użyteczności publicznej projektujemy bezpośrednio z dróg komunikacji ogólnej. Ponadto od każdego miejsca pracy/wykonywania czynności związanych z działaniem obiektu, odległość do toalety nie może być większa niż 75 m, a w przypadku zakładu pracy chronionej, gdzie zatrudnione są osoby niepełnosprawne, odległość ta – zgodnie z przepisami BHP – nie może przekroczyć 50 m.
Czy toalety muszą być zapewnione na każdej kondygnacji?
Toalety w budynkach użyteczności publicznej, do której zaliczają się również biura i budynki komercyjne, powinny znajdować się na każdej kondygnacji. Odstępstwo od tego przepisu jest możliwe, gdy ilość osób pracujących na danej kondygnacji jest mniejsza niż 10 – wówczas dopuszcza się umiejscowienie toalet na kondygnacji sąsiedniej (wyższej lub niższej).
Pomieszczenie izolujące ustępy
To wymóg. Toalety w obiektach publicznych powinny zostać wyposażone w pomieszczenie izolujące od pomieszczenia z ustępami. W pomieszczeniu tym powinna znajdować się minimum jedna umywalka na trzy misy ustępowe. W większości przypadków przepisy nakazują doprowadzenie do umywalek ciepłej wody, choć dla niewielu wybranych sposobów użytkowania wystarczy zimna. Drzwi prowadzące do pomieszczenia izolującego ustępy oraz drzwi łączące je z dalszą częścią ustępu powinny zamykać się samoczynnie i mieć odpowiednią szerokość. Szerokość drzwi wejściowych musi wynosić minimum 90 cm, a drzwi do kabin ustępowych –minimum 80 cm. Wejście do kabiny dla niepełnosprawnych powinno wynosić min. 90 cm.



Kilka wskazówek, o których warto pamiętać, by uniknąć błędów projektowych i wykonawczych:
- Rozmieszczenie urządzeń w taki sposób, by zminimalizować zachlapania (gdy suszarki do rąk, lub dozowniki na ręczniki są zbyt oddalone od umywalek, droga pomiędzy nimi narażona jest na większe zachlapania i zabrudzenia);
- Zapewnienie przestrzeni na rzeczy osobiste;
- Montaż wieszaków na kurtki, torebki, kaski;
- Bezkolizyjne otwieranie drzwi, tak by osoby korzystające z umywalki, dozowników, suszarek nie były narażone na uderzenie drzwiami przez innych użytkowników;
- Dobór wysokiej jakości materiałów wykończeniowych. Przedwczesne zużycie często utrudnia, a nawet uniemożliwia zachowanie najwyższego poziomu czystości;
- Instalacja wysokiej jakości dozowników na mydło (kapiący dozownik to dodatkowe utrudnienie w sprzątaniu i niski poziom estetyki);
- Odpowiedni dobór wielkości umywalek oraz przeznaczonej do nich armatury. Niewłaściwie dobrane (zbyt niskie lub zbyt wysokie) generują dużą ilość zachlapań na podłodze i ścianach i tym samym potrzebę częstszego sprzątania;
- Zapewnienie odpowiedniego oświetlenia, z uwzględnieniem regulacji temperatury barwowej i natężenia światła.
Tekst zredagował Konrad Jóźwiak
Komentarz