Dekarbonizacja — czas na działania

Zmiany klimatyczne są faktem

 Postrzeganie globalnego ocieplenia przez człowieka opiera się w znacznej mierze na tym, co dzieje się w jego otoczeniu i jakie zmiany w nim zachodzą. W naszej szerokości geograficznej stosunkowo rzadko występują latem upalne dni, choć nie jest ich dużo w skali całego roku, a w zimie temperatura rzadko spada poniżej 10°C. Obserwując tylko podstawowe parametry meteorologiczne , wielu ludzi uważa zmiany klimatyczne za wyimaginowany problem. Naukowcy z całego świata są jednak zgodni – globalne ocieplenie można uznać obecnie za jeden z największych problemów ludzkości, a brak stanowczych działań, zmierzających do zahamowania negatywnych zmian, może przynieść dramatyczne skutki dla naszej planety.    Od czasów rewolucji przemysłowej średnia temperatura na Ziemi wzrosła o ponad 1°C. Raport Global Warming of 1,5°C Międzynarodowego Panelu ds. Zmian Klimatu IPCC (ang. Intergovernmental Panel on Climate Change) wskazuje, że wzrost średniej globalnej temperatury o 2°C doprowadzi do wielu anomalii, takich jak: podniesienie się poziomu mórz i oceanów, powodzi, fali upałów, pożarów i suszy i w konsekwencji do ciężkich do oszacowania strat ekonomicznych, migracji klimatycznych i rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych. Bezpośredni wpływ na ocieplenie klimatu ma stały wzrost emisji dwutlenku węgla.    Ograniczenie poziomu CO2 w atmosferze powinno stanowić główne zadanie dla każdego sektora gospodarki, w tym budownictwa. Zgodnie z danymi Komisji Europejskiej, budynki odpowiadają za 36% emisji CO2 oraz 40% zużycia energii w Europie, a 75% zasobów budowlanych na kontynencie jest nieefektywnych energetycznie. Dane te pokazują, jak duże znaczenie dla zahamowania globalnego ocieplenia mają skoordynowane działania sektora budowlanego. Jedno z nich – dekarbonizacja – staje się dziś kluczowym procesem wpływającym na zmiany w funkcjonowaniu budynków komercyjnych i przemysłowych.

Kluczowa rola dekarbonizacji

 Proces budowania fabryk, biurowców i centrów handlowych oraz ich codzienne użytkowanie w znacznym stopniu przyczynia się do emisji dwutlenku węgla do atmosfery. Dekarbonizacja budynków ma na celu ograniczenie produkcji CO2 powstałej w wyniku budowy i późniejszego funkcjonowania nieruchomości. Korzyści z jej przeprowadzania nie ograniczają się jednak tylko do kwestii stricte ekologicznych. Wprowadzenie efektywnych technologii energetycznych oraz inteligentnego zarządzania  energią prowadzi do zmniejszenia wydatków związanych z zakupem nośników energii i kosztów związanych z eksploatacją budynków. Działania zmierzające do zmniejszania śladu węglowego w atmosferze będą również dobrze oceniane przez świadomych ekologicznie najemców, a także pracowników, którzy docenią dbałość o zdrowe środowisko ich pracy.    Wraz ze wzrostem świadomości, co do konieczności działania na rzecz poprawy sytuacji ekologicznej, następuje transformacja w zarządzaniu nieruchomościami. Zarówno właściciele, jak i zarządcy budynków coraz częściej przygotowują szczegółowy plan działania zmierzający do redukcji emisji CO2 i korzystają z usług profesjonalnych firm, które wdrażają go w życie. Jedną z nich jest CBRE GWS, w której doradzamy i proponujemy dopasowane rozwiązania zapewniające efektywność kosztową i osiąganie strategicznych celów przedsiębiorstwa, takich jak wdrażanie działań z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu.

Audyt energooszczędny – fundament dalszych działań

 We wszystkich sferach prowadzenia biznesu kluczową rolę odgrywa odpowiednie rozpoznanie problemów danego sektora i przygotowanie strategii prowadzącej do ich rozwiązania. Zarówno określenie szczegółowej charakterystyki firmy, jak i dogłębna analiza wszystkich czynników wpływających na jej funkcjonowanie stanowi pierwszy etap na drodze do osiągania założonych celów. Analogicznie sytuacja wygląda w kwestii wdrażania odpowiednich rozwiązań zmierzających do zwiększania energooszczędności budynków komercyjnych.    Audyt energetyczny nieruchomości (w tym przemysłowych) służy badaniu i ocenie  ich efektywności energetycznej. Ma na celu zidentyfikowanie obszarów, w których można wprowadzić zmiany przyczyniające się do zmniejszania zużycia energii i kosztów eksploatacyjnych przy jednoczesnym zachowaniu efektywności działania budynku. Inspekcja podstawowych instalacji obiektowych (systemów chłodniczych, grzewczych i oświetleniowych), a także szczegółowa analiza zużycia energii pozwala opracować raport z audytu, który stanowi fundament dla  dalszych działań. Audyt energetyczny musi być przeprowadzony skrupulatnie przez wyspecjalizowane firmy, które na jego podstawie przygotują propozycję konkretnych zmian. W CBRE GWS współpracujemy w tym zakresie z Uniwersytetem Technologiczno-Humanistycznym w Radomiu, co przekłada się na odpowiednią optymalizację rozwiązań.

Wdrażanie przemyślanych rozwiązań

 Skuteczność proponowanych działań zmierzających do zmniejszania emisji dwutlenku węgla do atmosfery zależy od wielu czynników. Ważną rolę odgrywa w tym zakresie wiek konkretnego budynku. W nowoczesnym budownictwie powszechne jest, że już na etapie projektowania przewiduje się instalacje i rozwiązania techniczne, które w swoim założeniu mają wpływać na jego energooszczędność. Podczas tworzenia koncepcji budynku wykorzystuje się certyfikację BREEAM (ang. Building Research Establishment Environmental Assessment Method), która wskazuje konkretnie czynniki, jakie musi on spełniać. Na jej podstawie ocenia się, w jakim  stopniu budynek jest przyjazny środowisku naturalnemu, a także, jaki poziom komfortu oferuje dla  swoich użytkowników. Ekonomiczność i ekonomika nowoczesnego obiektu znajduje się na o wiele wyższym poziomie aniżeli budynku, który powstał w minionym stuleciu. Istnieje zauważalna przepaść pomiędzy technologią i instalacjami wykorzystanymi w budynkach starszych a tych budowanych już w XXI wieku.    Korzystając z certyfikacji BREEAM i podążając za wytycznymi, które się w niej znajdują, należy zwrócić szczególną uwagę na wskaźnik GWP (ang. Global Warming Potential), czyli wpływ na podwyższenie globalnej temperatury. Rekomenduje się, aby w budynku pracowały urządzenia chłodnicze mające czynniki o GWP na poziomie niższym niż 10. Osiągnięcie poziomu zerowego jest idealnym scenariuszem, bo oznaczałoby, że de facto nie niszczymy warstwy ozonowej. W procesie wdrażania ekologicznych rozwiązań najważniejszym zadaniem jest wyznaczenie urządzeń, których działanie wpływa najmocniej na podwyższanie globalnej temperatury.    Instalacjami, które generują największe zużycie energii w budynkach, są właśnie systemy chłodnicze i wentylacyjne. Centrale wentylacyjne do swojej nagrzewnicy wykorzystują ciepło technologiczne pochodzące w większości z infrastruktury miejskiej, a jak wiemy, aby wytworzyć gorącą wodę miejską, spalamy węgiel kamienny w lokalnych elektrociepłowniach. Proces ten wpływa bardzo negatywnie na środowisko naturalne i powoduje duże szkody, które ciężko będzie odwrócić. Żeby temu zapobiec, w centralach wentylacyjnych coraz częściej instaluje się wydajne pompy ciepła, które do obsługi mogą wygenerować zarówno ciepło, jak i chłód technologiczny. Tym sposobem system ma mniejszą emisję dwutlenku węgla.    Innym rozwiązaniem jest stosowanie grawitacyjnych systemów przewietrzania. Polega ono na tym, że przewietrzamy budynek w nocy, wykorzystując do tego okna napowietrzające lub oddymiające. To z kolei prowadzi do tego, że następnego dnia wszystkie urządzenia HVAC znajdujące się w budynku można załączyć później, co stanowi konkretną oszczędność w zakresie zużycia prądu. Elementami, które znacząco wpływają na zmniejszanie zużycia energii przez budynek, są także popularne farmy fotowoltaiczne oraz turbiny wiatrowe, które potrafią wygenerować dla nas prąd w czystej postaci.    W ostatnim czasie klienci coraz częściej pytają o trigenerację wodorową, dzięki której znacząco redukuje się ślad węglowy. Agregaty spalające gaz można do ok. 60% zasilić wodorem, który jest paliwem czystym, niewpływającym negatywnie na środowisko. Myśląc o dekarbonizacji budynków, warto pamiętać również o magazynach energii. Technologia ta nieustannie  się rozwija i obecnie energię kumuluje się bezpośrednio w ogniwach akumulatorowych, np. akumulatory litowo żelazowo fosforanowe, które cechują się niską wagą, długą bezobsługową żywotnością (nawet 25 lat)  oraz wyjątkowo dużą wytrzymałością na ilość cykli rozładowania — aż 5000 cykli bez spadku pojemności.  Z uwagi na swoje właściwości są stosowane w fotowoltaicznych układach zasilania.    Energię da się magazynować także w instalacjach szczytowo-pompowych, dzięki czemu wytwarza się w nocy energię elektryczną z wody pozyskanej w ciągu słonecznego lub wietrznego dnia. Ważnym aspektem jest także kontrola i analiza efektów wszystkich wdrożonych rozwiązań. Wykorzystanie odpowiedniego systemu do zarządzania energią jest bardzo ważne, aby w sposób skoordynowany sprawować nadzór nad całą infrastrukturą budynku.

Teraz jest czas na działanie

 Zmniejszanie negatywnych skutków działalności człowieka na naszą planetę można już dzisiaj uznać za jedno z najważniejszych tematów dyskursu politycznego i debaty naukowców. Wzrost świadomości społeczeństwa o istocie ochrony środowiska staje się niezbędnym elementem na drodze do zmniejszania niekorzystnych zmian. Inicjatywy oddolne muszą przełożyć się na opracowanie konkretnych strategii i spójnych działań przedsiębiorców, których zaangażowanie w tym aspekcie jest kluczowe. Zarówno właściciele, jak i zarządcy nieruchomości komercyjnych należą do tej grupy i coraz częściej mają poczucie odpowiedzialności za jakość życia człowieka. Prowadzenie działań z zakresu ESG, takich jak dekarbonizacja, nie jest już wyjątkiem potwierdzającym regułę, lecz  staje się regułą potwierdzającą wzrost świadomości w tym zakresie. W procesie zarządzania budynkiem dostępnych jest sporo rozwiązań prowadzących do ograniczania ulatniania się śladu węglowego do atmosfery, a wybór odpowiednich narzędzi nie stanowi już niemożliwej do rozwiązania zagadki. Ziemia wystawia człowiekowi rachunek i tylko od niego zależy, jakiej będzie wielkości. Działać należy już teraz, ponieważ  jutro może być  za późno.